Οι έδρες που θα έπαιρνε κάθε κόμμα αν ίσχυε η απλή αναλογική..

Πόσες έδρες θα έπαιρνε το κάθε κόμμα σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 6ης Μαΐου

Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών της 6ης Μαΐου 2012, άρχισε μια συζήτηση για τον «ληστρικό» και «άδικο» εκλογικό νόμο που ισχύει. Για τις παράπλευρες απώλειες του νόμου είχα γράψει προκαταβολικά ένα κείμενο στην «Καθημερινή» της 29/4/2012 με τίτλο «Τα θύματα του εκλογικού νόμου», το οποίο επαληθεύτηκε πλήρως, όπως θα δούμε στο ......
τέλος αυτού του κειμένου.
Σκέφτηκα, όμως, ότι θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο να δούμε πώς θα διαμορφωνόταν η πολιτική κατάσταση αν είχαμε κάποιον άλλο νόμο, βάσει του οποίου θα κατανείμαμε τις έδρες των κομμάτων. Δηλαδή, αν θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε κάποια βιώσιμη κυβέρνηση με διαφόρους συνδυασμούς, πράγμα που δεν φαίνεται να είναι ορατό σήμερα. Και φυσικά επέλεξα την «απλή και άδολη» αναλογική που ήταν και είναι το μόνιμο αίτημα της Αριστεράς.
Πήρα, λοιπόν, τα αποτελέσματα και αφού διατήρησα το κατώφλι του 3% ξαναμοίρασα τις έδρες των κομμάτων με βάση την απλή αναλογική. Το αποτέλεσμα είναι: Ν.Δ. 70 (108), ΣΥΡΙΖΑ 62 (52), ΠΑΣΟΚ 49 (41), ΑΝΕΞ. 39 (33), ΚΚΕ 31 (26), Χ.Α. 26 (21) και ΔΗΜΑΡ 23 (19). Σε παρένθεση είναι οι έδρες που πήραν με τον υπάρχοντα νόμο. Ενα συμπέρασμα, που δεν είναι άμεσα αντιληπτό, είναι το γεγονός ότι το bonus είναι 38 έδρες και όχι 50 όπως νομίζουν πολλοί.
Το ΚΚΕ λέει ότι δεν συνεργάζεται με κανένα. Οι Ανεξάρτητοι Ελληνες δήλωσαν ότι δεν συνεργάζονται με Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Τέλος, κανείς δεν θέλει να συνεργαστεί με τη Χ.Α. Τι μένει, λοιπόν; Οι συνδυασμοί που μπορούν να δώσουν μια κυβέρνηση με περισσότερους από 151 βουλευτές είναι οι ακόλουθοι: Ν.Δ. + ΣΥΡΙΖΑ + ΠΑΣΟΚ = 181. Αν προστεθεί και η ΔΗΜΑΡ έχουμε 204.
Με τον υπάρχοντα εκλογικό νόμο έχουμε περισσότερες δυνατότητες: Ν.Δ. + ΣΥΡΙΖΑ = 160, Ν.Δ. + ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ = 168, Ν.Δ. + ΣΥΡΙΖΑ + ΠΑΣΟΚ = 201, Ν.Δ. + ΣΥΡΙΖΑ + ΔΗΜΑΡ = 179 και Ν.Δ. + ΣΥΡΙΖΑ + ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ = 224. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι αν δεν μπορούμε να σχηματίσουμε κυβέρνηση δεν μας φταίει ο εκλογικός νόμος, αλλά οι αγεφύρωτες διαφορές που υπάρχουν σήμερα στα κόμματα.
Από το 1974 μέχρι σήμερα, με εξαίρεση το 1989 - 1990, είχαμε νόμους ενισχυμένης αναλογικής. Δηλαδή, νόμους που πριμοδοτούν το πρώτο κόμμα, ώστε να μπορεί να σχηματίσει μια ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το 1989 το ΠΑΣΟΚ ψήφισε ουσιαστικά ένα νόμο απλής αναλογικής τα αποτελέσματα του οποίου τα είδαμε στην πράξη. Χρειάστηκαν τρεις εκλογές για να αποκτήσουμε μια εξαιρετικά αδύνατη κυβέρνηση, η οποία δεν μπόρεσε να εφαρμόσει το πρόγραμμά της λόγω ακριβώς της ισχνής πλειοψηφίας που είχε στη Βουλή. Θυμίζω τις αντιδράσεις βουλευτών της κυβέρνησης για την ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ, η οποία και δεν έγινε. Ο σημερινός εκλογικός νόμος, με το bonus των 50 εδρών, φτιάχτηκε προκειμένου να βοηθήσει το πρώτο κόμμα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Οι πολιτικές συνθήκες που επικρατούν δεν επιτρέπουν την αυτοδυναμία και θα πρέπει να βρεθούν συνεργασίες προκειμένου να έχουμε κάποια βιώσιμη κυβέρνηση.
Τα... θύματαΚαι τώρα λίγα λόγια για τα θύματα του εκλογικού νόμου. Στην Α΄ Πειραιώς το ΠΑΣΟΚ με 8,61% δεν βγάζει έδρα, ενώ δύο άλλα κόμματα με μικρότερα ποσοστά έχουν έδρα. Στη Βοιωτία ο ΣΥΡΙΖΑ με 19,4% βγάζει 1 έδρα, ενώ η Ν.Δ. με 14,78% βγάζει 3 έδρες. Στην Εύβοια η Ν.Δ. δεν βγάζει έδρα, ενώ είναι δεύτερο κόμμα με 14,51%. Στην Ημαθία η Ν.Δ. είναι πρώτο κόμμα με 21,39 % αλλά δεν έχει έδρα! Σε Καβάλα, Καρδίτσα και Πιερία το ΠΑΣΟΚ ενώ είναι δεύτερο κόμμα με 16,5%, 15,17% και 16% εντούτοις δεν βγάζει έδρα, ενώ άλλα κόμματα με μικρότερα ποσοστά βγάζουν έδρα. Στην Κοζάνη και τα Τρίκαλα ο ΣΥΡΙΖΑ με 15,00% και 11,96% δεν βγάζει έδρα, ενώ άλλα κόμματα με μικρότερα ποσοστά βγάζουν έδρες. Στις Σέρρες ο ΣΥΡΙΖΑ με 9,15% και το ΚΚΕ με 6,13% δεν βγάζουν έδρα, ενώ άλλα κόμματα με μικρότερα ποσοστά βγάζουν. Στα Χανιά έχουμε ίσως την πιο ακραία περίπτωση: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα με 17,19% και βγάζει μία έδρα, ενώ το ΠΑΣΟΚ με 13,93% και ΑΝΕΞ. ΕΛΛ. με 9,88% δεν βγάζουν έδρα και η Ν.Δ. με 8,44% βγάζει 3 έδρες!
Αξίζει να δούμε και τις περιπτώσεις της Α΄ και Β΄ Αθηνών όπου ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα με 19,11% και 21,82% και βγάζει 3 και 9 έδρες, ενώ η Ν.Δ. που είναι δεύτερο κόμμα με 15,79% και 12,40% βγάζει 8 και 14 έδρες. Γίνεται πολλή κουβέντα και παρουσιάζονται οι δύο αυτές περιπτώσεις σαν παράδειγμα για την αδικία του εκλογικού νόμου.
Η εξήγηση είναι εξαιρετικά απλή. Ολα τα κόμματα, πλην του πρώτου στην επικράτεια, παίρνουν τις έδρες που τους αναλογούν με το μέτρο και τα υπόλοιπά τους. Στο τέλος, όσες και όπου μένουν αδιάθετες θα πάνε υποχρεωτικά στο πρώτο κόμμα για να πάρει και αυτό όσες δικαιούται. Οι στρεβλώσεις αυτές οφείλονται στο μέγεθος των περιφερειών αυτών που εκλέγουν 17 και 42 βουλευτές. Ενας ακόμα λόγος γιατί θα πρέπει να σπάσουν σε μικρότερες περιφέρειες ώστε να είναι λογικότερες οι κατανομές.

kathimerini.gr