Πώς μας "βλέπουν" οι...δανειστές μας... |
Γράφει ο Β. Βιλιάρδος
.....Αρκετοί από τους υπερασπιστές της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων, οι οποίοι σήμερα κατακρίνουν τη δημιουργία μακροοικονομικών ασυμμετριών εντός της Ευρωζώνης, θεωρούσαν την τότε ροή των χρημάτων σαν έναν ορθολογικό μηχανισμό, για την εξισορρόπηση των κεφαλαιακών αποδόσεων.
Σύμφωνα λοιπόν με τους ίδιους, τα
κεφάλαια έρρεαν από τις ........μη ανταγωνιστικές χώρες υψηλού εργατικού
κόστους του Βορρά, στις ανταγωνιστικές περιοχές χαμηλού εργατικού
κόστους του Νότου, οι οποίες είχαν ελάχιστες υποδομές και μεγάλες
δυνατότητες απορρόφησης επενδυτικών κεφαλαίων - παράγοντες οι οποίοι
(δήθεν) εγγυόταν αυξημένη παραγωγικότητα, καθώς επίσης υψηλότερη
αποδοτικότητα των επενδυμένων κεφαλαίων. Ο Πίνακας Ι που ακολουθεί, ο
οποίος εμφανίζει τις απαιτήσεις των γερμανικών τραπεζών, τεκμηριώνει τις
παραπάνω διεργασίες:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Εξωτερικές απαιτήσεις (δάνεια) των γερμανικών τραπεζών σε δις €, στις
«ελλειμματικές» χώρες του Νότου, με ημερομηνία καταγραφής τέλη Αυγούστου
2010
Χώρες
|
Συνολικά
|
Τράπεζες
|
Επιχειρήσεις
|
Δημόσιο
|
|
|
|
|
|
Ισπανία
|
146.755
|
62.963
|
63.439
|
20.353
|
Ιταλία
|
133.296
|
48.138
|
45.664
|
39.494
|
114.707
|
43.025
|
69.318
|
2.364
| |
Πορτογαλία
|
28.685
|
13.130
|
9.862
|
5.693
|
Ελλάδα
|
27.990
|
2.451
|
7.614
|
17.925
|
|
|
|
|
|
Ευρώπη
|
1.524.366
|
|
|
|
Λοιπός κόσμος
|
928.625
|
|
|
|
Γενικό σύνολο**
|
2.452.991
|
|
|
|
Πηγή: Bundesbank
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
* Το ΑΕΠ της Ιρλανδίας το 2008 ήταν 185,7 δις €, οπότε το χρέος της απέναντι στις Γερμανικές τράπεζες ήταν περίπου 62% του ΑΕΠ. Για σύγκριση, το αντίστοιχο χρέος της Ελλάδας (ΑΕΠ 2008 στα 242,9 δις €) ήταν μόλις 11,5% του ΑΕΠ.
** Τεράστιο ποσόν, περίπου όσο το ΑΕΠ της.
Σημείωση:
Η «μοίρα» των πλεονασματικών χωρών, όπως η Γερμανία, είναι να δανείζουν
τις ελλειμματικές - αφενός μεν για να πουλούν τα προϊόντα τους,
αφετέρου για να επενδύουν τα πλεονάσματα τους (ας σημειωθεί εδώ ότι, οι
απαιτήσεις της Bundesbank απέναντι
στην ΕΚΤ έχουν ξεπεράσει τα 600 δις € - κάτι που προβληματίζει
ιδιαίτερα τη Γερμανία). Σε περιόδους όμως κρίσης, όπως στη σημερινή,
αυτός που συνήθως ζημιώνεται στο τέλος δεν είναι ο οφειλέτης, αλλά ο
δανειστής – γεγονός που πολύ σωστά τρομοκρατεί τη Γερμανική κυβέρνηση, παρά τα όσα ανακριβή ανακοινώνει στους Πολίτες της.
Συνεχίζοντας, με το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι διαθέσεις άλλαξαν ριζικά - όπως συνήθως συμβαίνει, όταν οι αγορές κυριεύονται από τον πανικό της απώλειας των χρημάτων τους.
Ξαφνικά λοιπόν πολλοί επενδυτές διαπίστωσαν ότι, οι δομές διακυβέρνησης
δεν ήταν τόσο σταθερές σε όλη την έκταση της Ευρωζώνης, όπως νόμιζαν
στο παρελθόν. Παράλληλα, αποφάσισαν να αποσύρουν τα κεφάλαια τους από
τις παραγωγικές επενδύσεις (πραγματική οικονομία) και να τα τοποθετήσουν
σε μη παραγωγικούς χώρους - όπως για παράδειγμα στα χρηματιστήρια και
στα ακίνητα, με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν αυτές οι αξίες στα ύψη.
Στη
συνέχεια, όλο και περισσότεροι επενδυτές άρχισαν να αποσύρουν τα
χρήματα τους τόσο από τις κερδοσκοπικές επενδύσεις, όσο και από τις
χώρες της περιφέρειας. Έτσι αντιστράφηκαν οι ροές των κεφαλαίων, από τις χώρες του Νότου προς τις χώρες του Βορρά
- με κριτήριο πλέον όχι την αποδοτικότητα (κερδοφορία) αλλά την
ασφάλεια των κεφαλαίων. Φυσικά το γεγονός αυτό δημιούργησε τεράστια
προβλήματα τόσο στην πραγματική οικονομία, όσο και στις χώρες του Νότου,
για τις οποίες ξεκίνησε μία αντίστροφη μέτρηση άνευ προηγουμένου.
Η
εμπειρία πολλών χρηματοπιστωτικών κρίσεων έχει τεκμηριώσει το ότι, μετά
από μία απελευθέρωση/απορύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών, μετά από το άνοιγμα δηλαδή του κλουβιού που κρατιόταν φυλακισμένο το αιμοβόρο και παρανοϊκό θηρίο, προκαλούταν πάντοτε πιστωτικές φούσκες
- οι οποίες έσπαζαν ξαφνικά, με έναν εκκωφαντικό θόρυβο. Αυτό συνέβη
ουσιαστικά στη Λατινική Αμερική τη δεκαετία του 1970 ή στην Ασία στο
τέλος της τελευταίας δεκαετίας.
Όπως
φαίνεται η ελπίδα, σύμφωνα με την οποία οι αγορές θεωρούν ότι μπορούν
να αποσύρουν έγκαιρα τα κεφάλαια τους από τις εκάστοτε εστίες πυρκαγιάς,
είναι εντελώς ουτοπική - με αποτέλεσμα να προκαλούνται κρίσεις πανικού, όταν πιστεύουν πως η πυρκαγιά απειλεί πλέον να κλείσει όλους τους δρόμους διεξόδου τους.
Με δεδομένο δε ότι, η οποιαδήποτε αλλαγή κατεύθυνσης μίας οικονομίας,
μετά το σπάσιμο της φούσκας, απαιτεί χρόνο για να επανέλθει σε μία σωστή
πορεία, χρόνο όμως που δεν είναι καθόλου διατεθειμένες να προσφέρουν οι
πανικοβλημένες αγορές, η κατάσταση επιδεινώνεται συνήθως πολύ
περισσότερο, από όσο θα ήταν λογικό.
Μία
ξαφνική αντιστροφή της ροής κεφαλαίων λοιπόν έχει σαν συνέπεια την
κατάρρευση ακόμη και εκείνων των επενδυτικών προγραμμάτων, τα οποία
είναι απολύτως κερδοφόρα - με αποτέλεσμα οι εταιρείες ή τα κράτη, τα οποία εγκαταλείπονται ξαφνικά από τα κεφάλαια, να αποσταθεροποιούνται, βυθιζόμενα στο χάος και στην καταστροφή, χωρίς καμία δυνατότητα αντιστροφής της τάσης.
Απόσπασμα απο άρθρο του συγγραφέα
casss.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου