Μάνατζερ με 1 εκατ. ευρώ τη μέρα!

Ενώ οι μισθοί των απλών εργαζομένων στις ΗΠΑ μειώνονται, οι CEO διατηρούν ψηλά τις αμοιβές τους

Χρυσές αμοιβές απολαμβάνουν οι επικεφαλής μεγάλων εισηγμένων αμερικανικών εταιρειών παρά την οικονομική κρίση. Οι αποδοχές τους φτάνουν σε δεκάδες εκατομμύρια τον χρόνο ενώ στην....... περίπτωση του διαδόχου του Στιβ Τζομπς της Apple, του Τίμοθι Ντ. Κουκ, ανέρχονται στα 378 εκατ. δολάρια. Ποσό που αναλογεί σε ένα εκατ. δολάρια την ημέρα και απέχει παρασάγγας από τις αμοιβές των αμερικανών εργαζομένων. Ενας Αμερικανός με πανεπιστημιακό πτυχίο κερδίζει, κατά μέσο όρο, 2,3 εκατ. δολάρια, όχι όμως σε έναν χρόνο αλλά καθ' όλη τη διάρκεια του εργασιακού του βίου.
Ομως, το μεγαλύτερο κομμάτι της αμοιβής των μάνατζερ αφορά συνήθως μετοχές μέσω προγραμμάτων stock options, τα οποία εξαργυρώνονται σε βάθος χρόνου. Ο Τίμοθι Κουκ, για παράδειγμα, έλαβε 900.000 δολάρια ως μισθό το 2011. Η αμοιβή του έφτασε σε επίπεδα-ρεκόρ χάρη στις μετοχές αξίας 376,2 εκατ. δολαρίων που έλαβε πέρυσι. Η αξία τους ήταν αρχικά 376,2 εκατ. δολάρια, όμως σήμερα φτάνουν τα 634 εκατ. χάρη στην κατακόρυφη άνοδο της μετοχής της Apple.
Και ενώ οι μισθοί των απλών εργαζομένων στις ΗΠΑ μειώνονται λόγω κρίσης, οι CEO διατήρησαν τις αμοιβές τους κατά το 2011, τουλάχιστον οι 100 πιο καλά πληρωμένοι, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Equilar που δημοσίευσαν οι «New York Times». Συγκεκριμένα, οι αμοιβές των 100 πιο καλοπληρωμένων μάνατζερ αυξήθηκαν το 2011 κατά 2% και ο μέσος μισθός τους ήταν 14,4 εκατ. δολάρια, ποσό που φαντάζει αστρονομικό σε σύγκριση με τον μέσο ετήσιο μισθό των 45.230 δολαρίων που λαμβάνει ένας αμερικανός εργαζόμενος. Μάλιστα, συνολικά οι αμοιβές των 100 στελεχών ανήλθαν σε 2,1 δισ. δολάρια, όσο το ΑΕΠ της Σιέρα Λεόνε.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μια νέα ελίτ δημιουργείται στις ΗΠΑ: των επικεφαλής εταιρειών που λαμβάνουν αμοιβές πάνω από 10 εκατ. δολάρια τον χρόνο διευρύνοντας την εισοδηματική ψαλίδα. Το 2011 το μέσο εβδομαδιαίο εισόδημα ενός εργαζομένου στις ΗΠΑ σε θέση πλήρους απασχόλησης αυξήθηκε μόλις 1%, στα 756 δολάρια από 747 δολάρια το 2010. Ομως, παρά τα τεράστια ποσά που λαμβάνουν, οι μάνατζερ εισηγμένων επιχειρήσεων φαίνονται «εργάτες» μπροστά στους επικεφαλής των hedge funds, οι οποίοι έλαβαν πέρυσι συνολικά 14,4 δισ. δολάρια. Αλλωστε, ο Κουκ ήταν ο μοναδικός διευθύνων σύμβουλος με αμοιβές εννέα ψηφίων, οι οποίες ξεπέρασαν ακόμη και το άθροισμα των εννέα επόμενων καλύτερα πληρωμένων επικεφαλής αμερικανικών επιχειρήσεων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο Λόρενς Τζ. Ελισον της Oracle με αμοιβές 77,6 εκατ. δολαρίων και ο Φίλιπ Π. Ντάουμαν της Viacom με 43,1 εκατ. δολάρια.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η άνοδος στις αμοιβές των CEO αποτελεί ένδειξη ότι οι επιχειρήσεις αρχίζουν και πάλι να αναπτύσσονται μετά την τελευταία ύφεση. Οταν η οικονομία συρρικνώθηκε, οι αμοιβές των στελεχών μειώθηκαν κατακόρυφα. Με την ανάκαμψη του 2010 οι αμοιβές τους εκτοξεύτηκαν και πάλι στα ύψη, ενώ τώρα σταθεροποιούνται.

Σύνδεση με την απόδοση. Τα διοικητικά συμβούλια αναγνωρίζουν, άλλωστε, την κριτική που δέχονται για τις υψηλές αμοιβές των στελεχών από τους μετόχους και την κοινή γνώμη. Ορισμένες εταιρείες έχουν μειώσει τα μπόνους και συνδέουν την αμοιβή των επικεφαλής τους με την απόδοσή τους, όπως έκανε η Hewlett-Packard στην περίπτωση της Μεγκ Γουίτμαν. Η αποχώρηση του Λέο Αποτέκερ, ο οποίος ήταν μόλις 11 μήνες στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, κόστισε στους μετόχους 30 εκατ. δολάρια. Η Γουίτμαν έλαβε μισθό 1 εκατ. δολάρια, χωρίς μπόνους. Αν και η αμοιβή της ανέρχεται σε 16,5 εκατ. δολάρια χάρη στο πρόγραμμα stock options, κατατάσσοντάς τη στην 35η θέση, θα χρειαστεί να ικανοποιήσει ορισμένους στόχους για να ασκήσει το δικαίωμά της στις μετοχές. Πέρυσι οι εταιρείες ξεκίνησαν να θέτουν το ζήτημα των αμοιβών στις γενικές συνελεύσεις, κάτι που απαιτείται από τις νομοθετικές μεταρρυθμίσεις Dodd-Frank για τις εισηγμένες στη Γουόλ Στριτ. Πάντως, ορισμένες έχουν ζητήσει να μην εφαρμοστεί ή τουλάχιστον να καθυστερήσει η εφαρμογή της πρόβλεψης του νόμου Dodd-Frank για δημοσιοποίηση της αναλογίας μεταξύ των αμοιβών των στελεχών και του μέσου μισθού των εργαζομένων τους. Το ζήτημα βρίσκεται στα χέρια της αμερικανικής επιτροπής κεφαλαιαγοράς, της SEC, χωρίς όμως να έχει προσδιοριστεί μια ημερομηνία για να συμμορφωθούν οι επιχειρήσεις με τη ρύθμιση.


Στη λίστα των 100 πιο ακριβοπληρωμένων μάνατζερ ξεχωρίζει ο Βίκραμ Πάντιτ της Citigroup. Μετά τη διάσωση της τράπεζας, το 2009, με χρήματα των φορολογουμένων, ο Πάντιτ δεσμεύτηκε να εργαστεί για ένα δολάριο τον χρόνο μέχρι να επιστρέψει σε κερδοφορία. Η Citigroup έχει έκτοτε ξεπληρώσει τα χρήματα και η διοίκησή της επανέφερε τις αμοιβές του Πάντιτ, ο οποίος έλαβε πέρυσι 14,9 εκατ. δολάρια (45η θέση). Ξεχωρίζει και ο Ρούπερτ Μέρντοκ της News Corporation (10η θέση) με αμοιβή 29,4 εκατ. δολαρίων, η οποία είναι 75% υψηλότερη από το 2010. Σε μια χρονιά που ο μιντιακός κολοσσός και ο γιος του Μέρντοκ, Τζέιμς, εμπλέκονται στο σκάνδαλο για τηλεφωνικές υποκλοπές, ο πατέρας κέρδισε μπόνους 12,5 εκατ. δολαρίων χάρη στις καλές οικονομικές επιδόσεις της εταιρείας.

tanea