Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

Έκθεση της Ε.Ε. για τις δημοσιονομικές προσπάθειες της Ελλάδας

Eπαναφορά της οικονομίας σε σταθερό έδαφος από το 2013 και ύστερα, υπό τον όρο ότι θα βελτιωθεί το τρέχον αρνητικό κλίμα, εκτιμά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τις τεράστιες, αλλά «επώδυνες» προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής που έγιναν στην Ελλάδα το 2010 και 2011, επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της για τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
Παράλληλα, η Επιτροπή διαπιστώνει σταδιακή τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να αποκτήσει θετικό πρόσημο το τελευταίο τρίμηνο του 2012, προβλέποντας πως η ανάκαμψη θα αναζωπυρωθεί το 2013.
Σημειώνεται ότι η έκθεση της Επιτροπής για την Ελλάδα δεν λαμβάνει υπόψη της τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, οι οποίες θα έχουν άμεση επίπτωση στο δημόσιο χρέος και στο έλλειμμα από το 2012 και έπειτα......

Οι συγκεκριμένες προβλέψεις οριστικοποιήθηκαν πριν από τις 26 Οκτωβρίου.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην έκθεσή της για την Ελλάδα επισημαίνει τα εξής:
Οι προοπτικές ανάπτυξης επιδεινώνονται.
«Το 2011 είναι η τέταρτη συνεχόμενη χρονιά μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας», τονίζει η Επιτροπή.
«Φέτος, το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί σημαντικά, περισσότερο από ότι το 2010, κατά 5,5%», αναφέρει η έκθεση. Αυτό, σύμφωνα με την Επιτροπή, οφείλεται στην αδύναμη εγχώρια ζήτηση λόγω της μείωσης των εισοδημάτων, τις ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τις πολύ περιοριστικές συνθήκες δανειοδότησης. Επίσης, η Επιτροπή εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει αρνητική κατά το 2012, ενώ θα σημειωθεί ανάκαμψη από το τελευταίο τρίμηνο του 2012. Συνολικά, η ελληνική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά περίπου 15%, από την έναρξη της κρίσης, υπογραμμίζει η Επιτροπή. Εξάλλου, ο πληθωρισμός και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος υποχωρούν, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της συνολικής ανταγωνιστικότητας, σημειώνει η Επιτροπή. Η σταδιακή αναδιάταξη της οικονομίας, καθώς και οι μεταρρυθμίσεις που τονώνουν την ανάπτυξη, αλλά και οι βελτιούμενες μεσοπρόθεσμες προοπτικές, αναμένεται να επαναφέρουν την οικονομία σε σταθερό έδαφος από το 2013 και ύστερα, υπό τον όρο ότι θα βελτιωθεί το τρέχον αρνητικό κλίμα.
Αγορά εργασίας
Η Επιτροπή τονίζει ότι η αγορά εργασίας στην Ελλάδα υφίσταται σημαντικές προσαρμογές. Η μεγάλη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας που αντικατοπτρίζεται στην περαιτέρω εξασθένηση της ζήτησης στην αγορά εργασίας, έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση, η οποία αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 6% το 2011, αναφέρει η Επιτροπή.
Επιπλέον, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι λιγότερες ευκαιρίες απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και οι νέες ρυθμίσεις για τις προσλήψεις στο δημόσιο, είναι πιθανό να αυξήσουν την ανεργία πάνω από το 18% το 2012. Με τη σειρά της η αναιμική αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με τις μειώσεις στους μισθούς, αναμένεται να έχει αντίκτυπο στα διαθέσιμα εισοδήματα, συρρικνώνοντας την πραγματική ζήτηση. Η έκθεση αναφέρει ότι ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω. Σημειώνεται, ότι υπάρχουν ενδείξεις ισχυρής συμπίεσης του κόστους εργασίας, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το μη βασικό μισθό, καθώς οι μειώσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων διαχέονται στον ιδιωτικό τομέα και οι εταιρείες καταβάλλουν προσπάθειες να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Ωστόσο, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι αυτή η εξέλιξη δεν θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας στο άμεσο μέλλον. Εντούτοις, μια ταχύτερη μείωση της ανεργίας κατά την φάση της ανάκαμψης είναι δυνατή, αν και αυτό θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση των σχεδιαζόμενων μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Το εργατικό κόστος μειώθηκε πρωταρχικά ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης του κλίματος στην αγορά εργασίας, αλλά και οι μισθολογικές ρυθμίσεις μπορεί να έχουν συμβάλει σε αυτή την εξέλιξη. Επιπλέον, η μείωση των μισθών συντελείται με οδηγό τις εταιρείες που κατευθύνονται προς τις πιο ελαστικές εργασιακές ρυθμίσεις, όπως η μερική απασχόληση. Επιπρόσθετες μειώσεις στο εργατικό κόστος είναι πιθανό να συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια, καταλήγει η Επιτροπή.
Περιορισμένη ρευστότητα
Η έκθεση της Επιτροπής σημειώνει ότι η περιορισμένη ρευστότητα και το αυξανόμενο ποσοστό δανείων που δεν διεκπεραιώνονται, προκαλούν προβλήματα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αντίστοιχα με την μείωση της οικονομικής δραστηριότητας και τις εντεινόμενες εκροές καταθέσεων, τα ετήσια ποσοστά δανείων στον ιδιωτικό τομέα παραμένουν αρνητικά. Η πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στις πιστώσεις παραμένει περιορισμένη εξαιτίας του υψηλού της κόστους, που απορρέει από τις πιέσεις των αγορών και τα υψηλά spreads.
Οι επενδύσεις στις κατοικίες και τις εγκαταστάσεις μειώνονται με ραγδαίους ρυθμούς, αναφέρει η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι το 2011 οι σταθερές επενδύσεις θα μειωθούν κατά 16%.
Σε χαμηλά επίπεδα προβλέπεται να παραμείνει και η δραστηριότητα στις δημόσιες επενδύσεις το 2011, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι ορισμένες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί στο δημόσιο πεδίο - συμπεριλαμβανομένης της επίσπευσης της απορροφητικότητας των πόρων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων και το νέο αναπτυξιακό νόμο - μπορεί να βοηθήσουν το κλίμα στις αγορές και με τον τρόπο αυτό να συμβάλλουν στην ανάκαμψη των δημόσιων επενδύσεων μέχρι το 2012.
Βραδεία αποκατάσταση των ανισορροπιών στο εμπορικό ισοζύγιο
«Η συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης αντικατοπτρίζεται στη συρρίκνωση των εισαγωγών, που αναμένεται να μειωθούν περισσότερο από 6% το 2011», επισημαίνει η έκθεση. Οι συνολικές εξαγωγές το 2011-2012, αναμένεται να ενισχυθούν από τις εξελίξεις στο κόστος εργασίας, αναφέρει η Επιτροπή, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι αυτές οι θετικές προοπτικές ενδέχεται να αποδυναμωθούν από λιγότερο ευνοϊκές, από ό,τι αναμενόταν, εξωτερικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Η Επιτροπή προβλέπει ότι οι εξαγωγές προϊόντων θα αυξηθούν κατά 7% κατά μέσο όρο μέσα στο 2011 και 2012, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών, και πιο συγκεκριμένα το παγκόσμιο εμπόριο ναυτιλίας και τα έσοδα από τον τουρισμό, θα βελτιωθούν με πολύ βραδείς ρυθμούς στον απόηχο της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης.
Συνολικά, η Επιτροπή εκτιμά ότι η συμβολή των καθαρών εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ θα είναι σαφώς θετική το 2011 και το 2012, λόγω της επιταχυνόμενης ανάκαμψης των εξαγωγών και της συνεχιζόμενης συρρίκνωσης των εισαγωγών. Το υφιστάμενο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να φτάσει το 10% του ΑΕΠ το 2011 και να μειωθεί κάτω από 8% μέσα στο επόμενο έτος. Τα αναμενόμενα κέρδη ανταγωνιστικότητας και τα οφέλη από τις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ενδέχεται να καταλήξουν σε ακόμα ταχύτερη προσαρμογή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Επίσης, η Επιτροπή εκτιμά ότι η συμβολή των καθαρών εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ ενδέχεται να αποδειχθεί ισχυρότερη από ό,τι προβλεπόταν, σε περίπτωση που ο αντίκτυπος των εν εξελίξει διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων συντελεστεί πιο γρήγορα και η εγχώρια ζήτηση ανακάμψει ταχύτερα. Ειδικότερα, η Επιτροπή θεωρεί ότι η ανάκαμψη μπορεί να επιταχυνθεί αν εφαρμοστουν τάχιστα τα μέτρα, τα οποία αποσκοπούν στη βελτίωση των επενδυτικών ευκαιριών και στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Σημειώνει, ωστόσο, ότι δεδομένης της αβεβαιότητας σχετικά με το σημείο καμπής του επιχειρηματικού κύκλου, δεν μπορεί, προς το παρόν, να αποκλειστεί το γεγονός ότι η οικονομία μπορεί να καθυστερήσει να επιστρέψει σε θετικά επίπεδα από ό,τι αναμένεται. Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο κίνδυνος αυτός ενισχύεται από την προβλεπόμενη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Η δημοσιονομική προσπάθεια σε περίοδο ύφεσης
Η έκθεση επισημαίνει ότι από την αρχή του προγράμματος προσαρμογής, έχει σημειωθεί πρόοδος στη δημοσιονομική σταθεροποίηση. Σημειώνει, ωστόσο, ότι ο δημοσιονομικός στόχος για το 2011 δεν θα επιτευχθεί. Σύμφωνα με την Επιτροπή, αυτό οφείλεται κυρίως στην εξασθένιση των εσόδων που σχετίζονται με τη βαθύτερη ύφεση, με ένα ασταθές φορολογικό περιβάλλον και με τις σημαντικές απώλειες των εισοδημάτων. Επιπλέον, σημειώνεται ότι για άλλη μια φορά οι πρωτογενείς δημόσιες δαπάνες δεν ανταποκρίθηκαν στις πολιτικές προθέσεις, καθιστώντας τις διαρθρωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις ακόμη πιο αναγκαίες για την περαιτέρω σταθεροποίηση. Επίσης, με το υποθετικό σενάριο ότι δεν θα αλλάξει, σε σχέση με σήμερα, η πολιτική της κυβέρνησης, ο στόχος του 2012 για δημοσιονομικό έλλειμμα στο 7% του ΑΕΠ είναι εφικτός, τονίζει η Επιτροπή. Αναφέρει ότι παρά τις αστοχίες στην εφαρμογή των δημοσιονομικών μέτρων, η κυβέρνηση έκανε σημαντική πρόοδο στις προσπάθειες σταθεροποίησης. Η έκθεση σημειώνει ότι τον Ιούνιο υιοθετήθηκε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, το οποίο εξειδικεύει ένα πακέτο μέτρων δημοσιονομικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ως το 2015. Το 2011 τα δημοσιονομικά μέτρα από το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ, ενώ για την περίοδο ως το 2014, τα συνολικά μέτρα ξεπερνούν το 10% του ΑΕΠ. Τα περισσότερα μέτρα του μεσοπρόθεσμου προγράμματος για το 2011 έχουν νομοθετηθεί και εφαρμόζονται. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόδοση των μέτρων έχει μειωθεί, λόγω των καθυστερήσεων στην εφαρμογή τους ή τις αλλαγές στο σχεδιασμό τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα συμφωνηθέντα μέτρα δεν εφαρμόστηκαν, αναφέρει η έκθεση.
Παρά ταύτα, σημειώνει η Επιτροπή, η βαθύτερη από το αναμενόμενο συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, οι δυσκολίες ρευστότητας των φορολογουμένων, καθώς και άλλες δημοσιονομικές διολισθήσεις (π.χ. στην καταπολέμηση κατά της φοροδιαφυγής) συνέβαλαν στην απομάκρυνση των συμφωνηθέντων ετήσιων δημοσιονομικών στόχων.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι η κυβέρνηση ετοίμασε ένα πρόσθετο πακέτο μέτρων για έσοδα και δαπάνες, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τη δημοσιονομική απόκλιση για το 2011 και να εκπληρώσει τους δημοσιονομικούς στόχους την περίοδο 2012 - 2014. Ωστόσο, τονίζει η Επιτροπή ότι «δεν είναι πια εφικτό να επιτευχθεί ο στόχος του 2011», προβλέποντας ότι το 2011 το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διαμορφωθεί μεταξύ 8,5% και 9% του ΑΕΠ, αρκετά πάνω από το στόχο του 7,8% του ΑΕΠ.
Καταλήγοντας η έκθεση επισημαίνει: «Μέχρι σήμερα, η δημοσιονομική σταθεροποίηση της Ελλάδας είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με τις δημοσιονομικές προσπάθειες άλλων κρατών - μελών. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες εκτιμήσεις, το 2010 και το 2011, η Ελλάδα εφάρμοσε μέτρα σταθεροποίησης που αντιστοιχούν πάνω από το 16% του ΑΕΠ, προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα από το 15,5% το 2009 στο 8,5%-9% το 2011. Η προσπάθεια δημοσιονομικής σταθεροποίησης στην Ελλάδα ήταν τεράστια, αλλά θα χρειαστούν επιπλέον μέτρα. Χωρίς αυτά τα μέτρα, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα συνέχιζε να αυξάνεται».
www.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου