Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012

Τι έχει το δολάριο που δεν έχει το ευρώ;

Τι έχει το δολάριο που δεν έχει το Ευρώ; Πριν από 12 χρόνια+, το πρωτοεμφανιζόμενο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα φιλοδοξούσε να δώσει την ευρωπαϊκή απάντηση στην παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου. Μια ντουζίνα χρόνια μετά την καθιέρωσή του, το Ευρώ αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. "Δικαίως;", αναρωτιέται σήμερα η Deutsche Welle. 

Μάλλον ναι, απαντούν οι ....
οικονομικοί αναλυτές. Μπορεί ο "δημοσιονομικός πόλεμος" μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών στις ΗΠΑ να συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, και η αμερικανική οικονομία να κινδυνεύει να εισέλθει σε μια μακρά περίοδο ύφεσης, που αναμφίβολα θα οδηγήσει με τη σειρά της σε διολίσθηση της ισοτιμίας του δολαρίου έναντι του ευρώ, ωστόσο, πίσω από το δολάριο βρίσκεται μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, κάτι που το κάνει ν' αντέχει στις κρίσεις, με αποτέλεσμα να μην αμφισβητείται η ύπαρξη και η κυριαρχία του.

Ισχυρή κυβέρνηση στις ΗΠΑ

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου της Κολωνίας Άχιμ Βάμπαχ,  διευκρινίζει: «Ένα μεγάλο μέρος του αμερικανικού προϋπολογισμού το διαχειρίζεται η Ουάσιγκτον και όχι οι ομόσπονδες Πολιτείες». Αντίθετα, η ΕΕ δεν είναι -ακόμη τουλάχιστον- Πολιτική Ένωση. Ο προϋπολογισμός όλης της ΕΕ αντιστοιχεί στο 1% του ΑΕΠ των χωρών μελών. Μάλιστα, η ίδια η ευρωζώνη δεν έχει καν δικό της προϋπολογισμό. Η υψηλή αλληλοεξάρτηση ευρωπαϊκών τραπεζών και εθνικών κρατών θεωρείται η αχίλλειος πτέρνα του ευρώ. Τα παραδείγματα της Ιρλανδίας και της Ισπανίας είναι χαρακτηριστικά. 
Έτσι, το δολάριο παραμένει αυτό που είναι, όμως, δυστυχώς, δεν ισχύει το ίδιο για το ευρώ. Και μολονότι ο κίνδυνος κατάρρευσης της ευρωζώνης απετράπη προσωρινά με την παρέμβαση της ΕΚΤ, οι αγορές δεν θεωρούν να είναι το ευρώ πραγματικά «ασφαλές νόμισμα», υποστηρίζει η DW. Άλλωστε και ο ίδιος ο ΟΟΣΑ έχει τις αμφιβολίες του.


Ο οικονομολόγος Κλέμενς Φουστ εξηγεί ότι πρόκειται για ένα από τα «κατασκευαστικά σφάλματα» του ευρώ το γεγονός ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν προσαρμόστηκε στην νομισματική ένωση. «Θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί στις συνθήκες το ενδεχόμενο πτώχευσης μιας χώρας σε μια νομισματική ένωση, όπως επίσης και το «κούρεμα» του χρέους της. Και για να μπορεί να γίνει αυτό, θα πρέπει οι τράπεζες να είναι εύρωστες προκειμένου να αντέξουν ενδεχόμενο κούρεμα. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να έχουν υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια». Ο καθηγητής Άχιμ Βάμπαχ μας υπενθυμίζει επίσης ότι, στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν τράπεζες που να είναι εξαρτημένες από τις Πολιτείες, και εξηγεί: «Εάν πτωχεύσει η Καλιφόρνια, οι πολίτες δεν ανησυχούν για τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, καθώς αυτοί δεν βρίσκονται υπό την ευθύνη της τράπεζας της Καλιφόρνιας αλλά των Ηνωμένων Πολιτειών».

Το γεγονός αυτό ερμηνεύει και τον περιορισμένο κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης από Πολιτεία σε Πολιτεία. Αντίθετα, στην ευρωζώνη, η ελληνική κρίση απειλεί όλες τις χώρες-μέλη. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, η ρήτρα του no bail out έμεινε στα χαρτιά και δεν ελήφθη ποτέ σοβαρά υπόψη από τις αγορές.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες ισχύουν κανόνες που διασφαλίζουν την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους των Πολιτειών, οι οποίοι αποτρέπουν την εκτύπωση νέου χρήματος. Τέτοιοι μηχανισμοί-clearing δεν προβλέπονται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Το γεγονός αυτό προκάλεσε μεγάλες ανισορροπίες μεταξύ των 17 κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης. Ενδεικτικό του προβλήματος είναι το γεγονός ότι οι απαιτήσεις της γερμανικής Bundesbank από τις κεντρικές τράπεζες των χωρών της κρίσης αυξάνονται μηνιαίως κατά περίπου 30 δις. ευρώ. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του οικονομικού ινστιτούτου IfO, Χανς Βέρνερ Ζιν αυτού του είδους τα «Target δάνεια» συνιστούν καλυμμένα πακέτα στήριξης των υπερχρεωμένων χωρών.

Τέλος, παρά τις καλές προθέσεις του Μάριο Ντράγκι, η ΕΚΤ δεν έχει την ισχύ της fed ούτε την ισχύ της Τράπεζας της Αγγλίας. Η ΕΚΤ δεν είναι σε θέση να παίρνει άμεσες αποφάσεις για να προστατεύσει το ευρώ. Και αυτή, λέει η DW,  είναι σημαντικότερη διαφορά μεταξύ του δολαρίου και του κοινού νομίσματος των Ευρωπαίων.

Και όπως λέει ο οικονομολόγος Ντέιβιντ Μαρς: «Μπορεί η εντολή της να έχει αναβαθμιστεί, ωστόσο, η ΕΚΤ παραμένει ένας ομοσπονδιακός θεσμός που στηρίζεται σε 17 κεντρικές τράπεζες. Δεν είναι μια αυτόνομη κεντρική τράπεζα. Και για το λόγο αυτό, το ευρώ παραμένει εύθραυστο».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου